مدیریت امور کارکنان حوزهای است که به اندازه کل حوزه مدیریت قدمت دارد اما به طور طبیعی دستخوش تغییر و تکامل شده است . نقطه عطف این تغییر و تکامل جایی است که به جای مدیریت کارکنان ، مدیریت منابع انسانی مطرح میشود . مدیریت منابع انسانی علاوه بر دارا بودن مبانی و مفاهیم مدیریت کارکنان ، رویکردهای کلیتر و جدیدتری را در مدیریت نیروی انسانی در نظر میگیرد.
تعاریف گوناگونی از مدیریت منابع انسانی ارائه گردیده که در ذیل به پارهای از آنها اشاره می نماییم :
مدیریت منابع انسانی معطوف به سیاستها ، اقدامات و سیستمهایی است که رفتار ، طرز فکر و عملکرد کارکنان را تحت تاثیر قرار میدهند.
مدیریت منابع انسانی عبارتست از رویکردی استراتژیک به جذب ، توسعه ، مدیریت ، ایجاد انگیزش و دستیابی به تعهد منابع کلیدی سازمان ؛ یعنی افرادی که در آن یا برای آن کار میکنند.
مدیریت منابع انسانی فرایندی شامل چهار وظیفه جذب ، توسعه ، ایجاد انگیزش و نگهداشت منابع انسانی است .
مدیریت منابع انسانی یعنی مدیریت کارکنان سازمان .
مقصود از مدیریت منابع انسانی ، سیاستها و اقدامات موردنیاز برای اجرای بخشی از وظیفه مدیریت است که با جنبههایی از فعالیت کارکنان وابستگی دارد ؛ به ویژه برای کارمندیابی ، آموزش دادن به کارکنان ، ارزیابی عملکرد ، دادن پاداش و ایجاد محیطی سالم و منصفانه برای کارکنان سازمان ؛ به عنوان نمونه این سیاستها و اقدامات دربرگیرنده موارد زیر میشود :
- تجزیه و تحلیل شغل (تعیین ماهیت شغل هر یک از کارکنان) .
- برنامهریزی منابع انسانی و کارمندیابی
- گزینش داوطلبان واجد شرایط .
- توجیه و آموزش دادن به کارکنان تازه استخدامشده .
- مدیریت حقوق و دستمزد (چگونگی جبران خدمت کارکنان) .
- ایجاد انگیزه و مزایا .
- ارزیابی عملکرد .
- برقراری ارتباط با کارکنان (مصاحبه ، مشاوره و اجرای مقررات انضباطی) .
- توسعه نیروی انسانی و آموزش .
- متعهد نمودن کارکنان به سازمان .